FSF'den bir video: Özgürlüğe Kaçış

GNU Nedir?

GNU, özgür yazılım olan bir işletim sistemidir, yani kullanıcıların özgürlüğüne saygı duyar. GNU işletim sistemi; GNU paketlerinden (özellikle GNU Projesi tarafından yayımlanan programlar) ve üçüncü taraflarca yayımlanan özgür yazılımdan oluşur. GNU'nun geliştirilmesi, özgürlüğünüzü ihlal eden yazılımlar olmadan bir bilgisayarın kullanılmasını mümkün kılmıştır.

Tamamen özgür yazılım olan kurulabilir GNU sürümlerini (daha doğrusu GNU/Linux dağıtımlarını) öneririz. Aşağıda GNU hakkında daha fazla bilgiye ulaşabilirsiniz.

Özgür Yazılım Hareketi Nedir?

Özgür yazılım hareketi, özgür yazılımdan gelen özgürlüğü bilişim kullanıcılarına kazandırmak için kampanyalar yapar. Özgür yazılım, kullanıcıların kendi hesaplamalarını onların denetimine verir. Özgür olmayan yazılım, kullanıcıları yazılımın geliştiricisinin tahakkümüne sokar. Açıklama videosuna bakınız.

Özgür Yazılım Nedir?

Özgür yazılım; kullanıcıların yazılımı çalıştırma, kopyalama, dağıtma, inceleme, değiştirme ve geliştirme özgürlüğüne sahip olduğu anlamına gelir.

Özgür yazılım; fiyatla ilgili değil, özgürlükle ilgilidir. Kavramı anlamak için “bedava bira”daki gibi değil, “özgür konuşma”daki gibi “free”yi düşünmelisiniz.

Daha doğrusu özgür yazılım, bir programın kullanıcılarının dört temel özgürlüğe sahip olduğu anlamına gelir:

• Herhangi bir amaç için programı istediğiniz gibi çalıştırma özgürlüğü (özgürlük 0).
• Programın nasıl çalıştığını inceleme özgürlüğü ve programı istediğiniz gibi yapın (özgürlük 1). Kaynak koduna erişim bunun için bir ön koşuldur.
• Başkalarına yardım edebilmeniz için kopyaları yeniden dağıtma özgürlüğü (özgürlük 2).
• Değiştirilmiş sürümlerin kopyalarını başkalarına dağıtma özgürlüğü (özgürlük 3). Bunu yaparak tüm topluluğa değişikliklerinden yararlanma şansı verebilirsiniz. Kaynak koduna erişim bunun için bir ön koşuldur.

Teknoloji ve ağ kullanımındaki gelişmeler bu özgürlükleri 1983'te olduğundan daha da önemli hâle getirmiştir.

Günümüzde özgür yazılım hareketi, GNU sistemini geliştirmenin çok ötesine geçer. Yaptıklarımız hakkında daha fazla bilgi edinmek için Özgür Yazılım Vakfının web sitesine bakabilirsiniz ve nasıl yardım edebileceğinizi öğrenebilirsiniz.

GNU Hakkında Daha Fazla Bilgi

GNU, Unix benzeri bir işletim sistemidir. Bu, birçok programın bir arada içerdiği anlamına gelir: Uygulamalar, kütüphaneler, geliştirici araçları, hatta oyunlar. Ocak 1984'te başlayan GNU'nun geliştirilmesi, GNU Projesi olarak bilinir. GNU'daki programların birçoğu GNU Projesi'nin himayesinde yayımlanmaktadır; onları biz GNU paketleri olarak adlandırıyoruz.

“GNU” ismi, “GNU's Not Unix (GNU, Unix Değildir)” ifadesinin özyinelemeli bir kısaltmasıdır. “GNU”, tek heceli bir şekilde, İngilizce'de “grew” kelimesiyle aynı şekilde, r yerine n kullanılarak, g'noo şeklinde telaffuz edilir.

Unix benzeri bir sistemdeki, makine kaynaklarını tahsis eden ve donanımla haberleşen programa “çekirdek” denir. GNU, genellikle Linux adındaki bir çekirdek ile kullanılır. Bu bileşim, GNU/Linux işletim sistemidir. GNU/Linux milyonlarca kişi tarafından kullanılsa da çoğu kişi onu yanlışlıkla “Linux” olarak adlandırıyor.

GNU'nun kendi çekirdeği GNU Hurd, 1990'da (Linux başlamadan önce) başlatıldı. Gönüllüler, Hurd'u, ilginç bir teknik proje olduğu için geliştirmeye devam ediyor.

Daha Fazla Bilgi